Mayşe Verimi Nedir Nasıl Hesaplanır?

 

Mayşeleme sürecini anladıktan sonra ortaya bir sorun çıkıyor o da şu: Mayşeleme verimi nedir? Kullanılan malt yoğunluğunu nasıl etkiler? Yaklaşık İlk Yoğunluk (OG) Nasıl Hesaplanır?

Öncelikle mayşeleme hakkındaki yazımızı aşğıdaki bağlantıdan okuyabilirsiniz:

 

Mayşeleme nedir?

 

Birada Original Gravity (OG) OG İlk Yoğunluk Nedir?

OG yani ilk yoğunluk şıranın içindeki fermente olabilen ve olamayan maddelerin bir ölçü birimidir. Genellikle OG değerini etkileyen değer şeker olduğu için sanki şıradaki şekerin yoğunluğu gibi kabul edilir ve alkol hesapları buna göre yapılır. Ama bilinmesi gereken şudur ki OG net şeker yoğunluğunu vermez gerçek şeker yoğunluğu OG’den az daha düşük bir değerdir.

 

 

Ev Biracılığında Yaklaşık İlk Yoğunluk (OG) Nasıl Hesaplanır?

Esasen OG tam net olarak hesaplanamaz gerçek hayatta OG mayayı atmadan önceki şıra yoğunluğudur. Bu yoğunluk hidrometre denen aletle ölçülür.

 

Hidrometre ile ölçüm nasıl yapılır?

 

Ama otomatik bira hesaplayıcılar ve işin bilim kısmı ile uğraşanlar yaklaşık bir OG değeri bulup yol göstermesi amacıyla size verebilir.

 

Peki mayşeleme gibi karmaşık süreçten sonra çıkan OG değeri yaklaşık olarak matematikle nasıl hesaplanır?

 

Her maltın bir PPG (point per pound per gallon) adlı bir değeri vardır. Bunu her maltın güç puanı olarak düşünebiliriz.

Yani bu mayşelemeden sonra 1 pound malttan çıkan şıranın 1 gallon  su başına ne kadar yoğunluk bıraktığının ölçüsüdür.  Bu bilgi tedarikçiler tarafından verilir.

Mesela örnek olarak  1.048  değerini hidrometreden okudunuz.

Burada PPG değeri 48’dir.

Aslında PPG değeri çok basit zaten hidrometre okumayı biliyorsanız bu değeri rahatlıkla görebilirsiniz.

Ama hesaplama için merak ediyorsanız aşağıda hazırladığımız malt tablosuna bakabilirsiniz değerler beersmith programından alınmıştır.

 

 

İsim TipRenk (SRM)LintnerTahmini Yoğunlukpartide max %
Amber Malt (muntons)Malt2220103520
Arpa EzmesiTahıl1.70103220
Arpa hamTahıl20102815
Arpa KabuğuTahıl0010005
Arpa,kavrulmuşTahıl3000102510
Buğday EzmesiTahıl1.60103540
Buğday maltı ,açık (weyermann)Malt2.3130104060
Buğday, kavrulmuşTahıl4250102510
Cara aroma (weyermann)Malt1950103515
Cara Münich II (weyermann)Malt600103610
Caraamber (weyermann)Malt350103520
CaraBohemian (weyermann)Malt850103410
Carafa I (weyermann)Malt475010365
Carahell (weyermann)Malt120103515
Caramalt (muntons)Malt160103520
Carapils (weyermann)Malt2.50103410
Carared (weyermann)Malt220103525
Çavdar EzmesiTahıl20103610
Çavdar maltıMalt4.775102915
Kayın isli maltı (weyermann)Malt2.501037100
Maris Otter (Muntons)Malt2.3621036100
Melanoidin Malt (Weyermann)Malt320103720
Mısır Ezmesi Tahıl1.30103740
Munich I (Weyermann)Malt7.1501038100
Munich II (weyermann)Malt110103610
Pale Ale Malt (weyermann)Malt3.5851036100
Pilsner Malt (Weyermann)Malt21101038100
Pirinç EzmesiTahıl10103225
Pirinç Kabuğutahıl0010005
Propino Pale Ale (muntons)Malt3.5851036100
Vienna Malt (Weyermann)Malt3501038100
Yulaf EzmesiTahıl10103730
Yulaf maltıTahıl10103710

 

 


OG = [ [( malt ve malt özü ağırlığı kg)ı x PPG / (parti hacmi litre)] x (8,35) ] + 1000

 

Kullandığınız maltın ve diğer katkı maddelerinin  PPG değerini bildikten sonra ilk yoğunluk OG değerini hesaplayabilirsiniz.

 

Tabii bu tüm fermente olan maddeler için teker teker yapılıp toplanmalı.

 

Bir örnek yaparsak

 

20 litrelik bir buğday birasının OG’sini hesaplayalım

 

Buğday maltı    2,2 kg  tablodan ppg değeri  40

 

Pilsner maltı     2,2 kg  tablodan ppg değeri  38

 

OG-Buğday= [ [(2,2 * 40)/20] x (8,35) ] +1000= 1.037

 

OG-Pilsner=  [ [(2,2 * 38)/20] x (8,35) ] +1000= 1.035

 

OG= Og-Buğday + OG-Pilsner

 

OGteorik=1.072

 

 

Tabii bu %100 mayşe dönüşümünde olur gerçek hayatta durum farklıdır. Yani malt tamamen şekere dönüşmez. Mayşelemede verim genellikle BIAB yönteminde %75 civarındadır. Mash-tun tekniğinde daha yüksektir.  Yabancılar buna brew house efficency adını verir. Tabii bu verim ekipmanınıza ve yöntemlerinize göre değişmektedir.

 

En son OG değerini de %75 ile çarparsak reçete için bu değeri bulabilir.

 

Teorik OG en son  1072 idi  ppg değeri 72 şeklindeydi

 

72 x %75 = 54

 

Yani gerçek OG  1054 olacaktır

 

 

Tam Tahıl Bira Yapımında Mayşe Veriminin İlk Yoğunluğa Etkisi

 

OG için hesap yapacaksınız gerçek mayşe veriminizi bilmeniz gerekir. Bu da gerçek hayattaki OG ile hesapladığınız teorik OG’yi karşılaştırılarak bulunur.

Bulunan bu ilk teorik OG değeri ideal koşullar için geçerlidir ama gerçek hayatta böyle olmaz. Bira yaparken yapacağınız her türlü işlem yağmurlama, durulama, ekipman verimi etkileyecektir. Genel olarak ortaya çıkan bu verime  mayşeleme verimi denir ve bu değer %75-80 arası olmalıdır. Ama bu verimi kendi işlemlerinize göre belirlemeniz gerekir.

 

Bunun için

 

mayşe verimi = (gerçek hayatta ölçtüğünüz OG/ hesapladığınız teorik OG) x100

 

şeklindedir.

Mayşe veriminizi birkaç bira yapım süreci bittiği zaman bulursunuz. Biz hesaplamalarımızda %75 kabul edeceğiz ve ileride programlarımızda bu değeri kullanacağız. Siz bu değeri sonra değiştirebilirsiniz.

 

Yazıyı beğendiniz mi?

Yıldızın üstüne tıklayın

Puan 3.7 / 5. kaç kişi puanladı: 3

İlk puanı siz verin

Daha fazlası için

Sosyal medyada bizi takip edin

 

 

Subscribe
Bildir
guest

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

2 Yorum
Eskiler
En Yeniler Beğenilenler
Inline Feedbacks
View all comments
Atakan

Merhaba 8,35 katsayısı nereden geliyor?

error: Content is protected !!
2
0
Would love your thoughts, please comment.x