Ev Biracılığında Hidrometre Kullanımı

 

Hidrometre aslında Arşimet prensibine göre çalışan bir yoğunluk ölçme aletidir. Bazen bira konusunda konuşmalara katılırken hidrometresiz bira yapan kişilerle karşılaşıyorum. Şahsi görüşüm şu: Hidrometre olmadan çalışmak bir nevi ev biracılığında gözünüz kapalı iş yapmak gibi bir şeydir. Hidrometre o kadar temel bir alettir ki kesinlikle masraf olarak görülmemesi gerekiyor.

Yabancı kaynaklarda “gravity” denen bizim için yoğunluk olarak da çevirebileceğimiz değerler sayesinde hidrometreden veri elde ederiz. Hidrometre genelde uzun başka bir silindirik kapla kullanılır direk fermantasyon kovasının içine atıp okuyan da var ama bu yolla net okuma yapamayabilirsiniz

 

 

Hidrometre Nasıl Okunur?

. Hidrometre okuması yapmak  için silindirik kaba şıradan numune alın ve içine hidrometreyi atın.

 

Hidrometre

Hidrometre

 

Tam üstteki paralel su çizgisinin kestiği yeri okumanız gerek. Birada kabarcık oluşumdan dolayı seviye farkları olacaktır tepe noktadan okumak sizi yanıltır.

 

 

Hidrometre

Hidrometre

Hidrometre

Hidrometre

 

Hidrometre ile iki ana değer ölçülür

  • OG= Original Gravity yani ilk yoğunluk (maya atmadan önceki yoğunluk)

 

  • FG= Final Gravity yani son yoğunluk (şişelemeden önceki son yoğunluk)

 

Ek olarak aralarda ölçüm alınabilir. Arada ölçüm alıyorsanız tavsiyem ölçüm aldığınız miktarı içip tüketin, fermantasyon kovasına geri dökmeyin.

 

OG özellikle önemlidir çünkü ne kadar maya atacağınız hakkında bilgi verir ve başlangıçta su şeker dengesini ayarlamanıza yardım eder. Genelde kit biracılarına bu mayalar hazır gelir bunu hesaplamak zorunda kalmazlar. Ama kite dışarıdan maya atıyorsanız bunu hesaplamanız gerekir.

FG ise ne zaman fermantasyonun biteceğine karar vermeniz açısından çok önemlidir ayrıca FG OG kombinasyonu ile biranın alkol oranını hesaplayabilirsiniz.

 

Hidrometre

Hidrometre

 

Hidrometreden Tam Olarak Ne Okunur?

Ülkelere göre yoğunluk cinsleri vardır biz genelde “gravity” denen birimi kullanıyoruz. Bu yoğunluk değerleri aslında karışım içinde ne kadar şeker olduğuna dair bilgidir. Aslında yoğunluk sadece şekeri vermez şeker ve asılı kalan parçacıkları verir. Ama tabii yoğunluğu etkileyen ana madde şekerdir.Yoğunluğun Brix, Baume, Plato gibi değerleride vardır.

 

Aşağıdaki değerler Progressive Winemaking kitabından alınmıştır.

 

Yani mesela bir biraya 1.045 yoğunlukta başlayacaksınız

Ortalama litre başına 123 g şeker içeren bir karışıma sahipsiniz demektir.

 

Fermantasyon sonucunda 1.010 değerine düşerse de

Karışımda ortalama 30 g şeker kalmış demektir. Demek ki aradaki farkı mayalar tüketmiş.

 

 

OG Gravity Brix Baumé Şeker
(derece) (derece) ((SG – 1)×220) + 1.6 g/l
1.000 0 1,6 0,0 4
1.005 5 2,7 0,7 17
1.010 10 3,8 1,4 30
1.015 15 4,9 2,1 44
1.020 20 6,0 2,8 57
1.025 25 7,1 3,5 70
1.030 30 8,2 4,2 83
1.035 35 9,3 4,9 97
1.040 40 10,4 5,6 110
1.045 45 11,5 6,2 123
1.050 50 12,6 6,9 136
1.055 55 13,7 7,5 149
1.060 60 14,8 8,2 163
1.065 65 15,9 8,8 176
1.070 70 17,0 9,4 189
1.075 75 18,1 10,1 202
1.080 80 19,2 10,7 215
1.085 85 20,3 11,3 228
1.090 90 21,4 11,9 242
1.095 95 22,5 12,5 255
1.100 100 23,6 13,1 268
1.105 105 24,7 13,7 282
1.110 110 25,8 14,3 295
1.115 115 26,9 14,9 308
1.120 120 28,0 15,5 321
1.125 125 29,1 16,0 335
1.130 130 30,2 16,6 348
1.135 135 31,3 17,1 361
1.140 140 32,4 17,7 374
1.145 145 33,5 18,3 387
1.150 150 34,6 18,8 401
1.155 155 35,7 19,4 414
1.160 160 36,8 19,9 427

 

 

Hidrometre İçin Düzeltme Tablosu

 

Sıcaklık (°C) Düzeltme
10 -2.0
11 -1.8
12 -1.6
13 -1.4
14 -1.2
15 -1.0
16 -0.8
17 -0.6
18 -0.4
19 -0.2
20 0.0
21 0.2
22 0.4
23 0.6
24 0.8
25 1.0
26 1.2
27 1.4
28 1.6
29 1.8
30 2.0
31 2.2
32 2.4
33 2.6
34 2.8
35 3.0
36 3.2
37 3.4
38 3.6
39 3.8
40 4.0
41 4.2
42 4.4

 

 

Son bir husus, mekanik hidrometreler genel olarak 200C civarında kalibre olmuşlardır. Dolayısıyla sıcaklıkla beraber bir düzeltme katsayısı uygulamanız gerekir. Belki bu 200C dereceye yakın bölgelerde önemsizdir ama “cold crush” tarzı lager benzeri işlemler yapacaksanız ve soğukta yoğunluk okumak istiyorsanız bu bilgi çok kritik hale geliyor.

 

Örnek olarak 25 derecede yoğunluğu 1.060 okudunuz aslında bu

1.060+1.0= 1.061 değerindedir.

 

 

Yazıyı beğendiniz mi?

Yıldızın üstüne tıklayın

Puan 4.8 / 5. kaç kişi puanladı: 62

İlk puanı siz verin

Daha fazlası için

Sosyal medyada bizi takip edin

 

 

Subscribe
Bildir
guest

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

2 Yorum
Eskiler
En Yeniler Beğenilenler
Inline Feedbacks
View all comments
ersin

Merhaba,

Ölçüm için aldığım hidrometre 20 derecede çeşme suyuna koydugumda 1015 gibi bire değer okuyor ki suyun yogunluğu 1000 civarında olması lazım.
Hidrometrem hatalımıdır?
Aldığım değerlerden 15 çıkartarak dogru değere ulaşabilir miyim?

error: Content is protected !!
2
0
Would love your thoughts, please comment.x