Hidrometre aslında Arşimet prensibine göre çalışan bir yoğunluk ölçme aletidir. Bazen bira konusunda konuşmalara katılırken hidrometresiz bira yapan kişilerle karşılaşıyorum. Şahsi görüşüm şu: Hidrometre olmadan çalışmak bir nevi ev biracılığında gözünüz kapalı iş yapmak gibi bir şeydir. Hidrometre o kadar temel bir alettir ki kesinlikle masraf olarak görülmemesi gerekiyor.

Yabancı kaynaklarda “gravity” denen bizim için yoğunluk olarak da çevirebileceğimiz değerler sayesinde hidrometreden veri elde ederiz. Hidrometre genelde uzun başka bir silindirik kapla kullanılır direk fermantasyon kovasının içine atıp okuyan da var ama bu yolla net okuma yapamayabilirsiniz

Hidrometre Nasıl Okunur?

. Hidrometre okuması yapmak  için silindirik kaba şıradan numune alın ve içine hidrometreyi atın.

Hidrometre

Tam üstteki paralel su çizgisinin kestiği yeri okumanız gerek. Birada kabarcık oluşumdan dolayı seviye farkları olacaktır tepe noktadan okumak sizi yanıltır.

Hidrometre

Hidrometre

Hidrometre ile iki ana değer ölçülür

• OG= Original Gravity yani ilk yoğunluk (maya atmadan önceki yoğunluk)

• FG= Final Gravity yani son yoğunluk (şişelemeden önceki son yoğunluk)

Ek olarak aralarda ölçüm alınabilir. Arada ölçüm alıyorsanız tavsiyem ölçüm aldığınız miktarı içip tüketin, fermantasyon kovasına geri dökmeyin.

OG özellikle önemlidir çünkü ne kadar maya atacağınız hakkında bilgi verir ve başlangıçta su şeker dengesini ayarlamanıza yardım eder. Genelde kit biracılarına bu mayalar hazır gelir bunu hesaplamak zorunda kalmazlar. Ama kite dışarıdan maya atıyorsanız bunu hesaplamanız gerekir.

FG ise ne zaman fermantasyonun biteceğine karar vermeniz açısından çok önemlidir ayrıca FG OG kombinasyonu ile biranın alkol oranını hesaplayabilirsiniz.

Hidrometre

Hidrometreden Tam Olarak Ne Okunur?

Ülkelere göre yoğunluk cinsleri vardır biz genelde “gravity” denen birimi kullanıyoruz. Bu yoğunluk değerleri aslında karışım içinde ne kadar şeker olduğuna dair bilgidir. Aslında yoğunluk sadece şekeri vermez şeker ve asılı kalan parçacıkları verir. Ama tabii yoğunluğu etkileyen ana madde şekerdir.Yoğunluğun Brix, Baume, Plato gibi değerleride vardır.

Aşağıdaki değerler Progressive Winemaking kitabından alınmıştır.

Yani mesela bir biraya 1.045 yoğunlukta başlayacaksınız

Ortalama litre başına 123 g şeker içeren bir karışıma sahipsiniz demektir.

Fermantasyon sonucunda 1.010 değerine düşerse de

Karışımda ortalama 30 g şeker kalmış demektir. Demek ki aradaki farkı mayalar tüketmiş.

Hidrometre İçin Düzeltme Tablosu

Son bir husus, mekanik hidrometreler genel olarak 20⁰C civarında kalibre olmuşlardır. Dolayısıyla sıcaklıkla beraber bir düzeltme katsayısı uygulamanız gerekir. Belki bu 20⁰C dereceye yakın bölgelerde önemsizdir ama “cold crush” tarzı lager benzeri işlemler yapacaksanız ve soğukta yoğunluk okumak istiyorsanız bu bilgi çok kritik hale geliyor.

Örnek olarak 25 derecede yoğunluğu 1.060 okudunuz aslında bu

1.060+1.0= 1.061 değerindedir.