Stout nedir deyince akla gelen bira profili genel olarak kavrulmuş maltlardan yapılmış siyah ve sert bir biradır. Alkol oranı %7-%8 oranında olsada Guiness gibi daha makro yapıdaki bira üreticileri için %4-%4,5 civarıdır. Yapım tekniği ve kendi içinde bile stout bira dünyasının apayrı bir koludur.
Stout Birasının Tarihi
Stout ve siyah bira tarihi temel olarak porter stilinden türetildiği bilinmektedir. Tabii bu türemeler ve gelişimler pazardaki ihtiyaç ve bira üretiminin giderek sanayileşmesiyle paraleldir. Yani bu stil türemeleri yazdığımız gibi tek bir günde değil zamanla kendiliğinden olmuştur.
Başlamadan porter hakkında daha detaylı bilgi için aşağıdaki yazımızı okuyabilirsiniz:
1700 yıllara kadar İngiltere’de Porter stili ise adından da anlaşılacağı üzere hamallar arasında popülerdir. Bu zamanki Porter biranın tadı daha yumuşaktı, sıcak hava da bile içilebiliyordu ve ucuzdu. Stout kelimesi ise sadece siyah biraları değil, tüm sert biraları ifade etmek için kullanılıyordu. Zamanla kelimenin anlamı değişmiş ve sert Porter stiline Stout denmeye başlanmıştır.
1700’lü yılların sonunda Porter İrlanda’da St. James Gate Biracılık tarafından üretilmeye başlandı. Belki de siyah bira tarihi için en önemli adımlardan biriydi çünkü bu birahane aynı zamanda bugünkü Guiness markasının yaratıcısıdır. İlk yarattıkları biralar biraz sert olduğu için bu stile “Stout Porter” denmeye başlanmıştır.
Günümüzde biraları keskinliğine ve alkol oranına göre belki stout veya porter diye ayırabiliriz ama yapım teknikleri de eskisi gibi değildir. Bazı biralar porter stout sınırındadır. Gene de belli stout tarzları ve reçeteleri vardır bir ev biracısı en azından reçeteye bakarak bu ayrıma daha kolay gidecektir. En büyük ayrımları belki de genel olarak modern Stout türünde kavrulmuş ham arpa kullanılmasıdır.
Stout Çeşitleri Nelerdir?
Klasik Stout
Daha koyu kahverengi tonda bir stout biradır. Kavrulmuş malt çikolata ve karamel tadı olabilir. Genellikle acı profildedir.
ABV 4.5-7.5%. IBUs – 35-75.
Dry Stout
Porter türünden çıkan başka bir türdür ve kendisine Irish Stout da denir. Görüntü olarak klasik stout yapısındadır ama orta kavrulmuş malt karakterine sahiptir. Kahve ve çikolata tatlı versiyonları olabilir.
ABV 4-6%. IBUs – 30-45.
Bugün çok popüler olan ticari marka Guiness bu sınıfta yer alır.
Bu stilde kavrulmuş arpa ve türevleri de kullanıldığı için koyu bir siyah renge sahiptir. Kavrulmuş arpa aynı zamanda kuru bir tat profiline de ulaşılmasını sağlar.
Guiness tarafından yeni bir fıçılama sistem icat edilmiş ve bu sistemde nitrojen ve karbondioksit gazı kullanılmıştır. Azaltılmış karbondioksit sayesinde yapı daha da yumuşar daha ince baloncuklar yukarı çıkar. Bu da bu stout tarzına üstte kremsi bir yapı verir.
Yabancı Stil Stout (Foreign Style Stout)
Tropik Stout olarak da geçer, genelde meyvemsi ve acı tarzda olurlar.
ABV is around 5.5-8%. IBUs – 30-70.
Imperial Stout
Kompleks yapıdaki bu stout İngiltere tarafında Rusya İmparatorluğuna ihraç edilmek için üretilmiştir. Renk koyu kahverengiden siyaha doğru değişiklik gösterir tadı ise kahve, çikolata ve karamel karışımıdır. Şerbetçi otu profili orta dereceden yüksek derecelere kadar değişkenlik gösterir.
The ABV 8-13+%. IBU- 50-100
Oatmeal Stout (Yulaflı stout)
Bu bira tarzının kahverengiden siyaha doğru renkleri vardır. Yulaf oranına bağlı ağızda yağlı bir tat bırakır. Tat profili genellikle yulaf,sütlü çikolata ve kremalı kahve gibidir. Orta ve düşük şerbetçi otu profili vardır.
ABV 4.5-7%. IBUs – 25-40
Milk Stout
Bu tarz genel olarak kullanılan laktoz veya süt şekerine göre Cream stout olarak da adlandırılır. Koyu kahveden siyaha çaln bir rengi vardır. Maltsı ve tatlı yapıya sahip bir biradır. Genel olarak kremalıbir yapıya sahiptirler.
ABV 4.5-6.5%. IBU – 25-40.
Amerikan Stout
Amerikan Stout aslında klasik bir stout yapısının Amerikan versiyonudur. Yani diğer türlerde de olduğu gibi klasik reçete Amerikan malzemeleriyle yapılır ve şerbetçi otu oranı arttırılır. Özellikle bu türde Amarillo tarzı bir şerbetçi otu kullanılması biranın tat profilini yükseltecektir.
ABV 6-7.5%. IBUs – 35-75.